Ateş dikeni Tohumları (Pyracantha coccinea)

Ateş dikeni Tohumları (Pyracantha coccinea)

20 tohumların Paketi için fiyat.

Ateş dikeni diye bilinen birbirleriyle alakasız bitkiler var. Türkiye’de en yaygın biçimde yetiştirileni Pyracantha coccinea’dır. Anavatanı zaten Türkiye dahil Avrupa’nın güneyi ile Asya’nın batısı bölgeleridir. Gülgillerden, çalı formunda ve dikenli bir bitki olup boyu genelde 3 metreyi geçmez.

Kışın yapraklarını dökmez. Küçük beyaz çiçeklerini ilkbaharda top top açan ateş dikenin dallarında daha sonra salkımlara benzer halde küçük meyveler oluşur. Meyveler zamanla kırmızılaşır. İlkbaharda güzel çiçekli haliyle, yaz sonundan itibaren güzel kırmızı meyveleriyle ve her mevsim yeşil yapraklarıyla ateş dikeni en iyi çit ve duvar bitkilerindendir. Duvar bitkisi, yani bir binanın 3 metre yükseğe kadar duvarını tamamıyla örtebilir. Tek başına bir süs ağacı gibi de yetiştirilebilir: Sık dallı hale geldiğinde istenen şekiller verilebilir. Bonsai tasarımları için kullanılan bitkilerdendir. Ateş dikeninin olgunlaşmış meyveleri yenebilir. Reçeli, marmeladı yapılabilir.

Kış soğuklarına dayanıklılığı iyidir. -30C dereceye kadar kış soğuğu yaşanan yerler için ideal bitkilerden biri de ateş dikenidir. Türkiye’nin hemen her ilinde yetiştirilebilir.

Yetiştirilmesi ve bakımı

Ateş dikeni fidanları yılın her zamanında dikilebilir ama sonbahar ve kış aylarının tercih edilmesi tavsiye edilir. Gölge yerleri sevmez (çiçeklenmesi ve meyve vermesi çok az olur). Ateş dikenini dikeceğiniz yer yarı gölgeli olabilir. Ne kadar güneş alırsa o kadar güçlü gelişir ve o kadar da bol çiçek açar, meyve verir. Çit amaçlı dikecekseniz  fidanlar birbirlerine 50cm mesafeli olmalıdır. Duvar boyunca da yine aynı şekilde, ve ayrıca duvarın 50cm uzağına sıra ile dikmelisiniz.

Toprak seçmez. Gübre istemez. Yeni diktiğiniz ateş dikeni fidanlarını ilk yıl boyunca düzenli sulamalısınız. İkinci yıl sadece ilkbahar ve yaz aylarında susuz bırakmamak iyi olur. Daha sonraki yıllarda sulamak gerekmez.

Gübre verilmesi gerekecek kadar verimsiz toprakta yetişen ateş dikeni çalılarının diplerine kış sonuna doğru yanmış çiftlik gübresi bol bol yayılmalıdır. Her yıl veya en geç 3 yılda bir tekrarlanmalıdır.

Budama

Ateş dikeni bonsai

Budarken dikenlerine dikkatli olun. Sert ve sivri dikenleri zarar verir. Özellikle hastalıklı kısımları budamalısınız. Bazı yerlerde ateş dikenlerinde yapraklarda ve meyvelerde hastalıklar oluşabiliyor. Yayılmaması için budamalarda hastalıklı dallar kesilse iyi olur. Çok fazla dallı ateş dikeni çalılarını budarken istediğiniz gibi budamalar yapabilirsiniz. Az, seyrek dallı olanlara dikkatli davranmalısınız. Çünkü çiçek açması önceki yılın ince dallarında olur. Eğer bunların tümünü keserseniz çiçeklenmesi de meyve vermesi de mümkün olmaz.

Çit şeklinde yetiştirilenler ilkbahar ile yaz sonu arasında ortalama 3 defa kırkma budamasına tabi tutulabilir. Bu durumda çiçekli dalları ve meyveli dalları azaltmamaya dikkat etmelisiniz.

Çoğaltılması

Ateş dikeni tohumdan çoğaltılabilir. Özel farklılıklar taşıyan kültivarları ise sıradan ateş dikeni fidanlarının üzerine aşılanarak çoğaltılır. Ateş dikeni tohumlarının çimlenmesi için uzun süre kış üşümesi geçirmeleri gerekiyor. Bu sebeple tohumlar sonbaharda, en geç kış ortasında ekilmelidir.

Tam olgun dal çeliği ile çoğaltılması: Kasım sonu – ocak ayı başı arasında herhangi bir zamanda yapılır. En fazla iki yaşında, en az 8 aylık, olgunlaşması tamamıyla gerçekleşmiş, dış kabuğu fazlaca odunlaşmamış, sağlıklı ve dolgun ateş dikeni dallarından ortalama 25cm kadar çelikler hazırlayın.  Çeliklerin en az yarısı toprak altında kalacak şekilde doğrudan toprağa dikin. İlkbaharda bunlar filizlenip büyür.

Yarı olgun dal çeliği ile çoğaltılması: Bu usul ateş dikenlerinde biraz da tepe çeliği usulü gibi düşünülmeli. Farkı, körpe uç dalları seçmeyeceksiniz. İlkbaharda sıfırdan gelişen ve en az 2 ay boyunca yeterince olgunlaşan yan dallar mayıs sonu ile temmuz başı arası döneminde ana dala bitişik yerde kesilip alınır. Dal 10-15 cm arası olması gerektiğinden, uzun bir dalın yeterli uzunluktaki uç kısmını da seçebilirsiniz. Dal eğer gelişimi durmuş ve tepesi de sağlamlaşmışsa iyi. Değilse gelişime devam eden tepe körpe kısmı kesin. Daldaki alt yaprakları giderin. Tepede üç-4 yaprak kalsın. Sıva için kullanılan kum ile süzek ve humuslu bir toprağı yarı yarıya ölçülerde birbirleriyle iyice karıştırın. Ateş dikeni çeliklerini tek tek saksılara dikmeniz daha iyi olur. İlkbahara kadar hiç sökmeyeceksiniz. Çeliklerin yarısı ya da üçte ikisi toprağa gömülü olmalı. Diktikten sonra iyice sulayın. Yarım gün veya bir gün suyun süzülmesini bekleyin. Sonra naylonla kapatın (mini sera gibi yapın). Direkt güneş almayacakları ama şiddetli aydınlık bir yerde tutmalısınız. İlk 6 hafta kapalı tutun. Sonra açık tutun ama açık tutarken toprağın fazla kurumasına izin vermeden sık sık sulamalısınız. Çelikleri diktikten 2,5 ay sonra köklenme ve köklerin toprağa tutunmaları gerçekleşmiş olur. Artık ateş dikeni fidanlarınızı güneş alabilecekleri bir yere alsanız iyi olur.