Nasiona Pitaja lub smoczy owoc (Hylocereus undatus)

Pitaja lub smoczy owoc, truskawkowa gruszka – to owoc wielu gatunków kaktusów, zwłaszcza z rodzaju Hylocereus, ale także Stenocereus. Pochodzi z Meksyku i Ameryki Środkowej, ale obecnie jest też uprawiany w wielu krajach Azji Południowo-Wschodniej, takich jak: Wietnam, Filipiny, Malezja, na Tajwanie, Okinawie, w południowych Chinach, a także w Izraelu. Kaktusy te kwitną tylko w nocy. Kwiaty gatunków wytwarzających owoce pitai są duże, białe i pachnące – są też z tego powodu nazywane „królową nocy” lub „księżycowym kwiatem”^[1].

Biologia i ekologia

Siedlisko

Gatunki, z których pozyskiwane są smocze owoce, preferują suchy, tropikalny klimat ze średnią temperaturą od 21 do 29 stopni Celsjusza. Przez krótki okres rośliny te mogą wytrzymać temperatury około 40°C, a także minimalne temperatury wynoszące około 0°C. Do prawidłowego rozwoju wymagają opadów zawierających się w zakresie od 600 mm do 1300 mm, jednak wymagają wyraźnego podziału na porę suchą i mokrą. Potrzebują półcienia, ponieważ mogą zostać uszkodzone przez silnie operujące słońce. Dobrze rosną na piaszczystej glebie z dużą ilością materii organicznej^[2].

Zastosowanie

Masa owoców może wynosić od 150-600 gramów. Miąższ, który zawiera czarne pestki (podobnie jak w kiwi), spożywany jest na surowo. Jest słodkawy w smaku i niskokaloryczny. Schłodzenie owocu poprawia jego smak, dlatego często podawany jest w postaci deserów lodowych. Skórki są niejadalne, a nasiona nie są trawione w przewodzie pokarmowym.

Spożywane są również kwiaty – mogą być jedzone w sposób bezpośredni lub jako napar. Z owoców produkowane są też soki i wino^[3].

Typy owoców o słodkim smaku ze skórzastą, liściastą skórką pochodzą głównie od trzech gatunków^[1]:

• Hylocereus undatus (tzw. czerwona pitaja) – skórka różowo-fioletowa z białym miąższem, najczęściej spotykana pod nazwą Dragonfruit (smoczy owoc) ((ang.) “Moonflower”)^[1]
• Hylocereus costaricensis (tzw. pitaja z Kostaryki) – owoc o czerwonej skórce i takim samym miąższu ((ang.) “Costa Rica Night Blooming Cactus”)^[1]
• Hylocereus megalanthus (tzw. żółta pitaja) – skórka jest żółta, a miąższ biały ((ang.) “Midnight Cactus”)^[1].

Wartość odżywcza i skład chemiczny owoców (w 100 g)

• białko - 1,18 g
• węglowodany - 12,94 g

w tym

• cukry - 7,65 g
• błonnik - 2,9 g

Minerały

• wapń - 18,0 mg
• żelazo - 0,74 mg
• magnez - 40,0 mg

Witaminy

• witamina C - 2,5 mg
• ryboflawina - 0,1 mg
• niacyna - 0,353 mg
• witamina A - 59 IU

Wartość energetyczna - 60 kcal